O POMOCY SPOŁECZNEJ

 

Pomoc społeczna umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych tym, którzy nie są w stanie sami ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Wspiera ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.
Zadaniem pomocy społecznej jest także zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej (minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, wojewodowie) i samorządowej (marszałkowie województw, starostowie na poziomie powiatów oraz wójtowie, burmistrzowie (prezydenci miast) na poziomie gmin. Realizując zadania pomocy społecznej współpracują oni, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami.

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, przysługuje:

  • osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
  • cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na:
  • podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej,
  • na podstawie zgody na pobyt tolerowany – w formie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego,
  • mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Porozumienia o Wspólnym Handlu – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konwencji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozmienieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium RP, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich UE i członków ich rodzin, posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Prawo do świadczeń pomocy społecznej, na podstawie art. 7 Ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku, przysługuje osobom i rodzinom z powodu przyczyn, do których należą w szczególności:

  1. ubóstwo,
  2. sieroctwo,
  3. bezdomność,
  4. bezrobocie,
  5. niepełnosprawność,
  6. długotrwała lub ciężka choroba,
  7. przemoc w rodzinie,
    7a.  potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi,
  8. potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
  9. bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych,
  10. (uchylony)
  11. trudności w integracji cudzoziemców,  którzy uzyskali w RP  status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, lub pozwolenie na pobyt czasowy udzielony w związku z okolicznością o której mowa w art. 159 ust/1 pkt 1 lit. c) lub d) ustawy z dnia 12 grudnia 2013r. o cudzoziemcach,
  12. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
  13. alkoholizm lub narkomania,
  14. zdarzenia losowe i sytuacje kryzysowe,
  15. klęska żywiołowa lub ekologiczna.

Kryterium dochodowe i dochody.

Miesięczny dochód osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc nie może być wyższy od kwoty określonej w Ustawie o pomocy społecznej  (tzw. kryterium dochodowe ustalone zgodnie z art. 8 ust 1 ustawy).
Obecnie obowiązujące od 1 października 2018 roku  (Dz. U. z 2018r. poz. 1358) kryteria dochodowe wynoszą:

  • dla osoby samotnie gospodarującej – 701,- zł.,
  • dla osoby w rodzinie – 528,- zł.,

Obok kryterium dochodowego powinien wystąpić co najmniej jeden z powodów powyżej wymienionych lub inne okoliczności uzasadniające udzielenie pomocy społecznej.

Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszone o:

  • miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
  • składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz społeczne,
  • kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Do dochodów nie wlicza się:

  • jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego,
  • zasiłku celowego,
  • pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty,
  • wartości świadczeń w naturze,
  • świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych,
  • dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego

W razie wystąpienia rażących dysproporcji między wysokością dochodu a rzeczywistą sytuacją majątkową stwierdzoną przez pracownika socjalnego, kierownik ośrodka może odmówić przyznania świadczeń z pomocy społecznej.

Pomoc społeczna polega w szczególności na:

  • przyznawaniu i wypłacaniu świadczeń,
  • pracy socjalnej,
  • prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej,
  • analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej,
  • realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych,
  • rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb.


Główne cele pomocy społecznej:

  • wsparcie osób i rodzin w przezwyciężeniu trudnej sytuacji życiowej, doprowadzenie - w miarę możliwości - do ich życiowego usamodzielniania i umożliwienie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka,
  • zapewnienie dochodu na poziomie interwencji socjalnej ? dla osób nie posiadających dochodu lub o niskich dochodach, w wieku poprodukcyjnym i osobom niepełnosprawnym,
  • zapewnienie dochodu do wysokości poziomu interwencji socjalnej osobom i rodzinom o niskich dochodach, które wymagają okresowego wsparcia,
  • zapewnienie profesjonalnej pomocy rodzinom dotkniętym skutkami patologii społecznej, w tym przemocą w rodzinie,
  • integracja ze środowiskiem osób wykluczonych społecznie,
  • stworzenie sieci usług socjalnych adekwatnych do potrzeb w tym zakresie.

Świadczenia pomocy społecznej.

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej mają osoby i rodziny, które spełniają przesłanki określone w ustawie o pomocy społecznej. W zależności od sytuacji osoby te mogą ubiegać się m.in. o pomoc pieniężną w postaci:

  • zasiłku stałego,
  • zasiłku okresowego,
  • zasiłku celowego i specjalnego zasiłku celowego,
  • zasiłku i pożyczki na ekonomiczne usamodzielnienie,
  • pomocy na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki,
  • świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w RP status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą,
  • wynagrodzenia należnego opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd.

lub o pomoc niepieniężną w postaci:

  • pracy socjalnej
  • biletu kredytowanego,
  • składki na ubezpieczenie zdrowotne,
  • składki na ubezpieczenie społeczne,
  • pomocy rzeczowej, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
  • sprawienia pogrzebu,
  • interwencji kryzysowej,
  • schronienia,
  • posiłku,
  • niezbędnego ubrania,
  • usług opiekuńczych, w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz rodzinnych domach pomocy,
  • specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania w ośrodkach wsparcia,
  • mieszkania chronionego,
  • pobytu i usługi w domu pomocy społecznej,
  • pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym, pomocy w uzyskaniu zatrudnienia, pomocy na zagospodarowania – w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych,

Jak uzyskać pomoc z GOPS?

  • należy zgłosić się do GOPS w Tuchomiu przy ul. Jana III Sobieskiego 16 w godzinach pracy Ośrodka,
  • należy złożyć podanie/wniosek o pomoc opisując zaistniały problem,
  • w ciągu 14 dni pracownik socjalny odwiedza osobę lub rodzinę starającą się o pomoc w jej mieszkaniu w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego,
  • osoba ubiegająca się o świadczenie zobowiązana jest do przedstawienia dokumentów potwierdzających dochody oraz innych zaświadczeń wymaganych przez pracownika socjalnego,
  • ostateczną decyzję o przyznaniu pomocy lub jej odmowie podejmuje Kierownik Ośrodka z upoważnienia Wójta.

Inne istotne informacje.

  • Od każdej wydanej decyzji  przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w terminie 14 dni od otrzymania decyzji za pośrednictwem Kierownika Ośrodka.
  • Brak zgody na przeprowadzenie wywiadu jest równoznaczny z rezygnacją z pomocy.
  • Strona występująca o pomoc powinna zgromadzić dokumenty stanowiące podstawę ustalenia jej danych personalnych, stanu zdrowia, sytuacji rodzinnej i materialnej. W trakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego, w porozumieniu z klientem ustalany jest plan pomocy. Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy mogą zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej.
  • Zgodnie z Ustawą z dnia 5 sierpnia 2015r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z dnia 4 września 2015r., poz. 1310 , art. 107, ust. 3a i 3b)  przy przeprowadzaniu wywiadu środowiskowego oraz świadczeniu pracy socjalnej w środowisku może uczestniczyć drugi pracownik socjalny. Rodzinny wywiad środowiskowy oraz świadczenie pracy socjalnej w środowisku może się odbywać w asyście funkcjonariusza Policji.

Kontrakt socjalny.

Kontrakt socjalny to pisemna umowa zawarta z osobą ubiegającą się o pomoc, określająca uprawnienia i zobowiązania stron umowy (osoby zwracającej się o pomoc, pracownika socjalnego oraz Kierownika Ośrodka). Zawarcie kontraktu socjalnego ma na celu określenie sposobu współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby lub rodziny, która znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, z uwzględnieniem możliwości wykorzystania zasobów środowiska lokalnego. Kontrakt zawiera opis sytuacji życiowej osoby lub rodziny oraz opis działań koniecznych do podjęcia przez nią, a także formę, zakres i czas udzielanej przez Ośrodek pomocy. W kontrakcie odnotowuje się również wszystkie uwagi, dotyczące realizacji kontraktu. Okres, na jaki zawierany jest kontrakt socjalny dostosowywany jest z jednej strony do sytuacji życiowej, w jakiej znajduje się osoba zawierająca kontrakt, a z drugiej – do form wsparcia, zaproponowanych przez Ośrodek.

Obowiązki osób i rodzin ubiegających się o pomoc społeczną:

Osoby i rodziny, korzystające z pomocy społecznej, zobowiązane są do współpracy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej. Nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub wykonywania prac społecznie użytecznych, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego przez osobę zatrudnioną, a także marnotrawienie przyznanych świadczeń, ich celowe niszczenie, będą marnotrawienie własnych zasobów finansowych oraz ich nieracjonalne wykorzystywanie może stanowić podstawę do ograniczenia lub odmowy przyznania świadczeń albo przyznanie pomocy w formie niepieniężnej. Również odmowa zawarcia kontraktu socjalnego lub nie wywiązywanie się z uzgodnień zawartych w kontrakcie może spowodować ograniczenie lub odmowę przyznania świadczenia.

Osoby i rodziny, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, są zobowiązane poinformować o każdej zmianie swojej sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń. Świadome wprowadzenie w błąd pracownika socjalnego może spowodować zmianę decyzji na niekorzyść strony oraz zwrot nienależnie pobranych świadczeń. Świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi, niezależnie od dochodu rodziny.

...